ผู้ใช้โดรนเกษตรสามารถบินหว่านปุ๋ยหรือฉีดพ่นสารเคมีขณะมีฝนตกได้หรือไม่? ตัวอุปกรณ์กันฝนกันน้ำได้ดีแค่ไหน ในบทความนี้ชวนมารู้จักกับมาตรฐานระดับกันฝุ่นและน้ำ หรือ IP code ที่แบรนด์ผู้ผลิตได้ระบุไว้ในคุณสมบัติของโดรนแต่ละรุ่น ซึ่งมีความเกี่ยวข้องกับความสามารถของอุปกรณ์ภายในตัวโดรนว่าสามารถกันฝุ่นและน้ำได้ดีเพียงใด
มาตรฐานระดับการกันฝุ่นและน้ำ หรือ IP code คืออะไร?
เนื่องจากฝุ่นและของเหลวเป็นสาเหตุสำคัญที่ทำให้อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ขัดข้อง องค์กร IEC (International Electrotechnical Commission) จึงได้จัดระดับของ การกันฝุ่นและน้ำเข้า Ingress Protection (IP) ด้วยการใช้อักษร IP แล้วตามด้วยตัวเลข 2 ตัว โดย เลขตัวที่หนึ่ง คือ ระดับการป้องกันอนุภาคของแข็ง (ฝุ่น) และเลขตัวที่สอง คือ ระดับการป้องกันของเหลว เช่น IP54 IP67 เป็นต้น รายละเอียดดังนี้
เลขตัวที่ 1 ระดับการป้องกันอนุภาคของแข็ง (ฝุ่น) |
เลขตัวที่ 2 ระดับการป้องกันของเหลว |
---|---|
0 ป้องกันไม่ได้ - แทนด้วยตัวอักษร X | 0 ป้องกันไม่ได้ - แทนด้วยตัวอักษร X |
1 ป้องกันอนุภาคของแข็ง ขนาด 50 มม. ขึ้นไปได้ | 1 ป้องกันหยดน้ำในแนวตั้งได้ |
2 ป้องกันอนุภาคของแข็ง ขนาด 12.5 มม. ขึ้นไปได้ | 2 ป้องกันหยดน้ำที่ทำมุม 15 องศาในแนวตั้งได้ |
3 ป้องกันอนุภาคของแข็ง ขนาด 2.5 มม. ขึ้นไปได้ | 3 ป้องกันละอองน้ำได้ |
4 ป้องกันอนุภาคของแข็ง ขนาด 1 มม. ขึ้นไปได้ | 4 ป้องกันน้ำกระเซ็นได้ |
5 ป้องกันฝุ่นส่วนใหญ่ได้ | 5 ป้องกันน้ำแรงดันสูง (Water Jet) ได้ |
6 ป้องกันฝุ่นได้อย่างสมบูรณ์ | 6 ป้องกันน้ำแรงดันสูงมาก (Powerful Water Jet) ได้ |
7 แช่น้ำได้ชั่วครู่ (ตามมาตรฐานทดสอบคือ 30 นาที) | |
8 แช่น้ำได้นานต่อเนื่อง (มากกว่า 30 นาที ขึ้นอยู่กับผู้ทดสอบ) | |
9 ป้องกันน้ำแรงดันสูงที่มีอุณหภูมิสูง (High Temperature Water Jet) ได้ |

สามารถบินโดรนเกษตรขณะมีฝนตกได้หรือไม่ และมีข้อควรปฏิบัติอย่างไร?
ผู้ผลิตโดรนได้ระบุว่าชิ้นส่วนใดบ้างที่มีระดับการกันฝุ่นและน้ำ เช่น IP67 สำหรับชิ้นส่วนเรดาร์ และ IP54 สำหรับชุดแบตเตอรี่ อย่างไรก็ดีความสามารถในการป้องกันอาจลดลงได้ ขึ้นอยู่กับอายุอุปกรณ์การใช้งานอย่างต่อเนื่อง และยังมีข้อสังเกตเพิ่มเติมอื่นๆ ดังนี้
- สภาพแวดล้อมขณะฝนตก ขณะที่ฝนตกไม่ใช่มีเพียงน้ำฝนและความชื้นเท่านั้นที่น่ากังวล แต่อาจมีลมแรง ซึ่งเป็นอุปสรรคสำหรับผู้บินโดรนอย่างมาก รวมถึงทำให้การหว่านปุ๋ยและการพ่นสารเคมีมีประสิทธิภาพลดลงและไม่ได้ผล
- อุปกรณ์บางชิ้นไม่กันน้ำ เพื่อความปลอดภัยของโดรน ไม่แนะนำให้ทำการบินระหว่างฝนตก เพราะปริมาณ ทิศทางน้ำฝน และความชื้น เป็นสิ่งที่คาดเดาและควบคุมไม่ได้ สิ่งเหล่านี้อาจเข้าไปยังชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์อื่นๆ ที่ไม่กันน้ำ เกิดความเสียหายและทำงานผิดปกติได้
- รีบทำให้โดรนแห้งอย่างเร็วที่สุด หากฝนตกลงมาอย่างไม่คาดคิด ให้รีบนำโดรนลงมา เก็บเข้าที่ร่ม ถอดชุดแบตเตอรี่ออกและรีบเช็ดโดรนและชิ้นส่วนต่างๆ ให้แห้งโดยอย่างเร็วที่สุด อย่าเพิ่งใส่แบตเตอรี่กลับไปที่ตัวอุปกรณ์จนกว่าจะแน่ใจว่าโดรนแห้งสนิทแล้ว เพื่อป้องกันความเสียที่เกิดจากระบบไฟลัดวงจร
- ตรวจดูสภาพอากาศก่อนทำการบิน สามารถตรวจสอบสภาพอากาศด้วย แอปมือถือตรวจสอบสภาพอากาศ เพื่อให้ผู้บินได้เตรียมตัววางแผนการทำงานได้ดีขึ้น และช่วยลดโอกาสที่โดรนจะได้รับความเสียหายจากสภาพอากาศในหน้างาน